การใช้มูลโคเพื่อเพิ่มผลผลิตทางการเกษตร

วัว
โดย…  นายประยูร  แสงเทศ  12/10 หมู่ 5 ตำบลบึงชำอ้อ  อำเภอหนองเสือ  จังหวัดปทุมธานี

 

นายประยูร  แสงเทศ ประธานกลุ่มผู้เลี้ยงสัตว์บึงชำอ้อ  มีสมาชิกกลุ่ม 232 คนได้มีการประชุมผู้เลี้ยงสัตว์ เพื่อแลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์ซึ่งกันและกันเดือนละ 2ครั้ง  ทำให้สมาชิกมีการเลี้ยงสัตว์กันหลากหลาย ทั้งโค- กระบือ แพะ และไก่พื้นเมือง

สำหรับตัวของนายประยูรเองนั้น  เป็นเกษตรกรที่จะมุ่งพัฒนาอาชีพการเลี้ยงสัตว์ของตนเองมาโดยตลอด มีการประสานงานกับ คณะสัตวบาล มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน อยู่ตลอดเวลา จนอาจารย์ของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์เห็นความมุ่งมั่นและความตั้งใจจริง จึงได้มาเยี่ยมและให้คำปรึกษาอยู่เสมอ อีกทั้งยังให้ยืมพ่อโคพันธุ์กำแพงแสน มาปรับปรุงพันธุ์โคของกลุ่มผู้เลี้ยงสัตว์กลุ่มนี้อีกด้วย

สิ่งที่นายประยูร   แสงเทศ ได้พัฒนารูปแบบการเลี้ยงโค และนำมูลโคมาใช้เพื่อเพิ่มผลผลิตทางการเกษตรของตน จนเป็นที่ยอมรับของสมาชิกกลุ่มและเกษตรกรโดยทั่วไป คือการนำมูลโคใช้เป็นอาหารสำหรับปลานิล และนำไปใช้ในการผลิตปุ๋ยอัดเม็ด และที่น่ายกย่องชมเชยในความคิดของนายประยูร  คือการขยายผลจากน้ำในบ่อเลี้ยงปลานิล ซึ่งอุดมไปด้วยปุ๋ยต่างๆจากมูลโคที่เหลือ  ได้ถูกนำไปใส่ในแปลงนาข้าว และสวนไผ่ตง ซึ่งสร้างรายได้ให้กับนายประยูร ได้อย่างน่าพอใจอีกด้วย

รายได้ของนายประยูรในแต่ละปี  นอกจากการเลี้ยงโคแล้ว      ยังมีรายได้จากการเลี้ยงปลานิลปีละ 4 แสนบาท   จากนาข้าวปีละ 3.5 แสนบาท   จากไผ่ตงปีละ 1 แสนบาท   และยังขายมูลโคส่วนที่เหลือใช้ให้กับโรงงานผลิตปุ๋ยอัดเม็ด (ของกลุ่มวิสาหกิจชุมชน) อีกประมาณ 3 หมื่นบาท  อีกด้วย นับเป็นการสร้างรายได้ที่ดี  และน่าจะเป็นตัวอย่างให้กับเกษตรกรทั่วไป   ความคิดของนายประยูร ยังไม่หยุดอยู่เท่านี้  การที่ได้ยิน ได้เห็นเทคโนโลยีใหม่ๆ ทำให้นายประยูรคิดจะนำมูลโคมาผลิตเป็นแก๊สชีวภาพใช้ในครัวเรือน  และใช้กับโรงผลิตปุ๋ยอัดเม็ดอีกด้วย

นอกจากที่กล่าวมาแล้วนั้น   ยังมีอีกกระบวนการหนึ่งที่น่าสนใจไม่น้อยกว่ากัน คือ  การใช้ประโยชน์จากผักตบชวา   ซึ่งเป็นสิ่งที่หาได้ง่ายและมีอยู่ทั่วไป นายประยูรได้นำผักตบชวามาปล่อยในบ่อปลานิลเพื่อใช้เป็นสิ่งที่ช่วยบังแสงแดดลดความร้อนให้กับลูกปลานิลในขณะที่ยังเป็นลูกปลาเล็กๆอยู่   และเมื่อปลานิลมีขนาดโตใกล้ที่จะจับส่งขายได้ นายประยูรได้นำเชื้อจุลินทรีย์เทราดไปย่อยสลายผักตบชวาในบ่อปลานิล  ซึ่งผักตบชวามีการขยายพันธุ์อยู่ในบ่อปลาจำนวนมาก เมื่อผักตบชวาถูกย่อยสลาย  จะกลายไปเป็นอาหารปลานิลได้อีกด้วย  ส่วนของผักตบชวาที่เหลือในบ่อปลานิล นายประยูรได้นำไปใช้กับโรงงานผลิตปุ๋ยอัดเม็ดในชุมชนได้อีก  จึงเป็นแนวทางหนึ่งที่น่าสนใจ ในการนำผักตบชวาที่มีอยู่ทั่วไปในประเทศไทยมาใช้ประโยชน์ หากมีการนำผักตบชวามาใช้ประโยชน์กันมากขึ้นนอกจากจะเป็นรายได้เพิ่มเติมแล้ว ยังเป็นการลดปริมาณผักตบชวาในแม่น้ำลำคลองต่างๆ ได้อีกด้วย

นายประยูร แสงเทศ จึงนับได้ว่าเป็นเกษตรกรตัวอย่างที่น่าให้การยกย่อง ชมเชย และควรที่เกษตรกรทั่วไปจะนำไปเป็นแบบอย่าง

 

 

… ประชาสัมพันธ์โดย  สำนักงานปศุสัตว์จังหวัดปทุมธานี .

ข้อแนะนำสำหรับการคุมโรคไข้หวัดใหญ่ชนิด H1N1

pig
                 หน่วยงานที่ทำหน้าที่ตรวจสอบด้านอาหารของประเทศแคนาดา (The Canadian Food Inspection Agency (CFIA)) รายงานว่าพบการระบาดของไวรัสไข้หวัดใหญ่ H1N1 (Human Swine Influenza)ในฝูงสุกรใน Alberta โดยสุกรน่าจะได้รับเชื้อมาจากคนที่เดินทางกลับมาจากประเทศเม็กซิโกและแสดงอาการของไข้หวัด ทั้งนี้สุกรที่ป่วยทั้งหมดได้หายเป็นปกติแล้ว

                ฝูงสุกรทั้งหมด ถูกกัก และหน่วยงาน CFIA ได้ทำงานร่วมกับเจ้าหน้าที่สาธารณสุขเพื่อที่จะหาวิธีการที่เหมาะสมที่สุดในการป้องกันทั้งทางด้านสุขภาพคนและสุขภาพสัตว์ CFIA ได้ขอให้สัตวแพทย์และเจ้าของฟาร์ม ได้เพิ่มมาตรการด้านความปลอดภัยทางชีวภาพ     เพื่อที่จะจำกัดความเสี่ยงต่อสุกร ความปลอดภัยทางด้านอาหารไม่ได้รับผลกระทบ เนื่องด้วยเชื้อไข้หวัดใหญ่นี้ไม่สามารถติดต่อได้เมื่อทำให้สุกแล้ว ตามที่องค์การอนามัยโรคและองค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติแนะนำ เนื้อสุกรดิบนั้น ควรได้รับการปรุงสุกอย่างถูกต้องเพื่อที่จะกำจัดความกังวลต่อการบริโภค โรคไข้หวัดใหญ่ในสุกรคืออะไร ?

                โรคไข้หวัดใหญ่ในสุกรคือโรคระบาดทางระบบทางเดินหายใจในสุกร โดยพบการระบาดได้ทั่วในทวีปอเมริกาเหนือและใต้ ทวีปเอเชีย และทวีปยุโรป เชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ตรวจพบได้ทั่วไปในสุกร และสามารถติดต่อไปยังคน สัตว์ปีก หรือสุกรอื่นได้ ไม่ค่อยพบการติดต่อของโรคจากสุกรไปยังคน การจะติดต่อได้นั้นต้องมีการสัมผัสอย่างใกล้ชิดกับสุกรป่วย อย่างไรก็ตาม CFIA กำลังศึกษาถึงระยะความเสี่ยงที่เป็นไปได้ของการติดต่อระหว่างคนและสัตว์ เพื่อที่จะได้ใช้มาตรการที่เหมาะสมในการป้องกันการแพร่กระจายของไวรัสในขณะปฏิบัติงาน CFIA   ได้กำลังทำงานร่วมกับหน่วยงานในระดับภูมิภาคในการเฝ้าติดตามฝูงสุกร และสนับสนุนให้เจ้าของฟาร์มเข้มงวดในมาตรการต่างๆ ในการป้องกันโรค อาการในสุกรเป็นอย่างไร? อาการของโรคไข้หวัดใหญ่ในสุกรประกอบด้วย  มีไข้  เบื่ออาหาร  น้ำหนักลด  ไอ  จาม  มีน้ำมูก หายใจลำบาก แท้ง  จะป้องกันโรคในสุกรได้อย่างไร?

มาตรการที่ใช้ในการป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ในสุกรมีดังต่อไปนี้

            • การฉีดวัคซีนในสัตว์  ให้คนงานในฟาร์มรักษาสุขอนามัย   เข้มงวดการดำเนินการด้านความปลอดภัยทางชีวภาพ  จัดการระบบการไหลเวียนอากาศในโรงเรือนที่ดีพอ  ตรวจหาและแยกสัตว์ป่วยให้เร็วที่สุด

ข้อแนะนำอะไรสำหรับเจ้าของฟาร์มในการจำกัดความเสี่ยงของการแพร่ระบาดของโรค?

การควบคุมการสัมผัสโรค:

            • คนที่แสดงอาการป่วยในระบบทางเดินหายใจควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสัตว์

            • คนงานในฟาร์มสุกรที่เคยสัมผัสกับเชื้อโรคไข้หวัดใหญ่หรือได้รับการตรวจวินิจฉัยว่าเป็นโรคไข้หวัดใหญ่ควรจะหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสัตว์ จนกระทั่งได้รับการตรวจจากเจ้าหน้าที่สาธารณสุขแล้ว

            • หลีกเลี่ยงการสัมผัสสุกรภายนอก

            • ควบคุมและจำกัดผู้เข้ามีเยี่ยมฟาร์ม

            • ผู้มาเยี่ยมฟาร์มควรสวมรองเท้าบู๊ท ชุดคลุม ถุงมือ และล้างมือให้สะอาดในขณะเข้าและออก

            • ป้องกันสัตว์อื่นเข้ามาในฝูงสุกร

            • บันทึกการเข้าออกของคน สัตว์และเครื่องมือ การแยกสัตว์

            • ควรรู้แหล่งของสัตว์ที่นำเข้ามาใหม่ และจำกัดความถี่ของการนำสัตว์ใหม่เข้ามาในฝูง

            • ควรแยกโรงเรือนของสุกรแรกเกิด สุกรหย่านม สุกรขุน และสุกรพันธุ์

            • การนำสุกรเข้าออกฟาร์มควรเป็นระบบ all-in-all-out การสุขาภิบาล

            • ทำความสะอาดและทำลายเชื้อโรคเครื่องมือ อุปกรณ์ ชุด และโรงเรือนอย่างสม่ำเสมอ

            • แยกพื้นที่สะอาดสำหรับยานพาหนะและอุปกรณ์ต่าๆ

            • กำจัดซากสุกรที่ตายทันทีเพื่อลดโอกาสของการแพร่โรค

            • หลีกเลี่ยงการยืมอุปกรณ์และยานพาหนะจากฟาร์มอื่น การจัดการสุขภาพของฝูงสุกร

            • เฝ้าติดตามสุขภาพของฝูงสุกรทุกวัน และจ้างสัตวแพทย์ผู้ควบคุมฟาร์ม

            • ทำเครื่องหมายประจำฝูงเพื่อจุดประสงค์ในการตรวจสอบย้อนกลับ (ทั้งแหล่งที่มาและแหล่งที่ขายไป)

            • ปรึกษาสัตวแพทย์ในการพิจารณาใช้วัคซีน

            • แยกสัตว์ป่วยและรายงานอาการป่วยไปยังสัตวแพทย์ผู้ควบคุมฟาร์มหรือหน่วยงาน CFIA ที่ใกล้ที่สุดทันที จัดโปรแกรมในฟาร์ม

            • ฝึกอบรมคนงานทั้งหมดให้มีความรู้ในเรื่องระบบความปลอดภัยทางชีวภาพ และติดตามประสิทธิภาพของมัน

            • ติดตามสภาวะของโรคต่างๆ ในพื้นที่ และปรับระบบความปลอดภัยทางชีวภาพตามนั้น

            • แนะนำคนงานในฟาร์มให้ทำวัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ (จุดประสงค์เพื่อลดจำนวนเชื้อไวรัสที่แพร่)

ข้อแนะนำสำหรับสัตวแพทย์ที่จะเข้าไปสอบสวนโรคในระบบทางเดินหายใจของสุกรคืออะไร?

            • เตรียมการและวางแผนในการตรวจเยี่ยมฟาร์มล่วงหน้า

            • จอดรถในพื้นที่ที่ฟาร์มจัดเตรียมไว้ หรือให้ห่างจากสัตว์ให้มากที่สุด

            • ทำสมุดตรวจเยี่ยมฟาร์ม

            • ใช้ชุดและอุปกรณ์ป้องกันตัวที่เหมาะสม เช่น  หน้ากาก N95, ถุงมือ, ชุดป้องกัน, รองเท้า, และ  แว่นตา

            • ล้างมือให้สะอาดภายหลังจากที่จับสัตว์

            • ทำความสะอาดอุปกรณ์เครื่องมือและยานพาหนะ

            • กำจัดชุดป้องกันด้วยวิธีที่ถูกต้องปลอดภัย ดังนี้

                      1. ทิ้งไว้ในฟาร์มเพื่อที่จะกำจัดได้อย่างเหมาะสม หรือ

                     2. ทิ้งในถังสำหรับใส่อุปกรณ์ปนเปื้อนเพื่อขนย้ายต่อไปยังสำนักงาน

            • จัดลำดับของการทำงานโดยคำนึงถึงงานที่เสี่ยงน้อยที่สุด และต่อจากนั้นก็ไปสังเกตสัตว์ป่วย

            • หลีกเลี่ยงหรือลดการสัมผัสกับที่เก็บสิ่งปฏิกูล เก็บอาหาร และเก็บน้ำ