การใช้มูลโคเพื่อเพิ่มผลผลิตทางการเกษตร

โดย…  นายประยูร  แสงเทศ  12/10 หมู่ 5 ตำบลบึงชำอ้อ  อำเภอหนองเสือ  จังหวัดปทุมธานี

นายประยูร  แสงเทศ ประธานกลุ่มผู้เลี้ยงสัตว์บึงชำอ้อ  มีสมาชิกกลุ่ม 232 คนได้มีการประชุมผู้เลี้ยงสัตว์ เพื่อแลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์ซึ่งกันและกันเดือนละ 2ครั้ง  ทำให้สมาชิกมีการเลี้ยงสัตว์กันหลากหลาย ทั้งโค- กระบือ แพะ และไก่พื้นเมือง

สำหรับตัวของนายประยูรเองนั้น  เป็นเกษตรกรที่จะมุ่งพัฒนาอาชีพการเลี้ยงสัตว์ของตนเองมาโดยตลอด มีการประสานงานกับ คณะสัตวบาล มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน อยู่ตลอดเวลา จนอาจารย์ของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์เห็นความมุ่งมั่นและความตั้งใจจริง จึงได้มาเยี่ยมและให้คำปรึกษาอยู่เสมอ อีกทั้งยังให้ยืมพ่อโคพันธุ์กำแพงแสน มาปรับปรุงพันธุ์โคของกลุ่มผู้เลี้ยงสัตว์กลุ่มนี้อีกด้วย

สิ่งที่นายประยูร   แสงเทศ ได้พัฒนารูปแบบการเลี้ยงโค และนำมูลโคมาใช้เพื่อเพิ่มผลผลิตทางการเกษตรของตน จนเป็นที่ยอมรับของสมาชิกกลุ่มและเกษตรกรโดยทั่วไป คือการนำมูลโคใช้เป็นอาหารสำหรับปลานิล และนำไปใช้ในการผลิตปุ๋ยอัดเม็ด และที่น่ายกย่องชมเชยในความคิดของนายประยูร  คือการขยายผลจากน้ำในบ่อเลี้ยงปลานิล ซึ่งอุดมไปด้วยปุ๋ยต่างๆจากมูลโคที่เหลือ  ได้ถูกนำไปใส่ในแปลงนาข้าว และสวนไผ่ตง ซึ่งสร้างรายได้ให้กับนายประยูร ได้อย่างน่าพอใจอีกด้วย

รายได้ของนายประยูรในแต่ละปี  นอกจากการเลี้ยงโคแล้ว      ยังมีรายได้จากการเลี้ยงปลานิลปีละ 4 แสนบาท   จากนาข้าวปีละ 3.5 แสนบาท   จากไผ่ตงปีละ 1 แสนบาท   และยังขายมูลโคส่วนที่เหลือใช้ให้กับโรงงานผลิตปุ๋ยอัดเม็ด (ของกลุ่มวิสาหกิจชุมชน) อีกประมาณ 3 หมื่นบาท  อีกด้วย นับเป็นการสร้างรายได้ที่ดี  และน่าจะเป็นตัวอย่างให้กับเกษตรกรทั่วไป   ความคิดของนายประยูร ยังไม่หยุดอยู่เท่านี้  การที่ได้ยิน ได้เห็นเทคโนโลยีใหม่ๆ ทำให้นายประยูรคิดจะนำมูลโคมาผลิตเป็นแก๊สชีวภาพใช้ในครัวเรือน  และใช้กับโรงผลิตปุ๋ยอัดเม็ดอีกด้วย

นอกจากที่กล่าวมาแล้วนั้น   ยังมีอีกกระบวนการหนึ่งที่น่าสนใจไม่น้อยกว่ากัน คือ  การใช้ประโยชน์จากผักตบชวา   ซึ่งเป็นสิ่งที่หาได้ง่ายและมีอยู่ทั่วไป นายประยูรได้นำผักตบชวามาปล่อยในบ่อปลานิลเพื่อใช้เป็นสิ่งที่ช่วยบังแสงแดดลดความร้อนให้กับลูกปลานิลในขณะที่ยังเป็นลูกปลาเล็กๆอยู่   และเมื่อปลานิลมีขนาดโตใกล้ที่จะจับส่งขายได้ นายประยูรได้นำเชื้อจุลินทรีย์เทราดไปย่อยสลายผักตบชวาในบ่อปลานิล  ซึ่งผักตบชวามีการขยายพันธุ์อยู่ในบ่อปลาจำนวนมาก เมื่อผักตบชวาถูกย่อยสลาย  จะกลายไปเป็นอาหารปลานิลได้อีกด้วย  ส่วนของผักตบชวาที่เหลือในบ่อปลานิล นายประยูรได้นำไปใช้กับโรงงานผลิตปุ๋ยอัดเม็ดในชุมชนได้อีก  จึงเป็นแนวทางหนึ่งที่น่าสนใจ ในการนำผักตบชวาที่มีอยู่ทั่วไปในประเทศไทยมาใช้ประโยชน์ หากมีการนำผักตบชวามาใช้ประโยชน์กันมากขึ้นนอกจากจะเป็นรายได้เพิ่มเติมแล้ว ยังเป็นการลดปริมาณผักตบชวาในแม่น้ำลำคลองต่างๆ ได้อีกด้วย

นายประยูร แสงเทศ จึงนับได้ว่าเป็นเกษตรกรตัวอย่างที่น่าให้การยกย่อง ชมเชย และควรที่เกษตรกรทั่วไปจะนำไปเป็นแบบอย่าง

… ประชาสัมพันธ์โดย  สำนักงานปศุสัตว์จังหวัดปทุมธานี .